Pişigiň göz täsiri näme?
Pişigiň göz effekti, esasan, dykyz, paralel gönükdirilen goşmaçalar ýa-da egri daşlardaky gurluşlar topary tarapyndan ýagtylygyň döwülmegi we şöhlelenmegi netijesinde döreýän optiki täsirdir. Paralel şöhleler bilen yşyklandyrylanda, daşyň ýüzünde ýagtylyk çyrasy görkeziler we bu zolak daş ýa-da ýagtylyk bilen hereket eder. Gymmat bahaly daş iki ýagtylyk çeşmesiniň aşagynda ýerleşdirilse, daş daşynyň göz gabagy açyk we ýapyk görüner we çeýe we açyk pişigiň gözi gaty meňzeýär, şonuň üçin adamlar bu daşlar hadysasyny "pişigiň göz täsiri" diýip atlandyrýarlar.
Pişigiň göz täsiri bolan gymmat bahaly daş
Tebigy gymmat bahaly daşlarda, köp daşlar, mahsus tebigaty sebäpli ýörite kesilenden we üýşürilenden soň pişigiň göz täsirini döredip biler, ýöne pişigiň gözi täsiri bolan ähli daş daşlaryny "pişigiň gözi" diýip atlandyryp bolmaz. Diňe pişigiň gözi täsiri bolan hrizolit gönüden-göni "pişigiň gözi" ýa-da "pişigiň gözi" diýlip atlandyrylmaga haklydyr. Pişigiň gözi täsiri bolan beýleki gymmat bahaly daşlar, adatça kwars pişiginiň gözi, sililen pişigiň gözi, turmalin pişigiň gözi, zümrüd pişigiň gözi we ş.m. ýaly "pişigiň gözüniň" öňünde gymmat bahaly daşyň adyny goşýar.
Hrizoberyl pişigiň gözi
Hrizoberyl pişigiň gözi köplenç "asylly daş" diýilýär. Bu şowlulygyň nyşany hasaplanýar we eýesini uzak we sagdyn durmuşdan we garyplykdan goraýar.
Hrizoberyl pişigiň gözi bal sary, sary ýaşyl, goňur ýaşyl, sary goňur, goňur we ş.m. ýaly dürli reňkleri görkezip biler. Konsentrirlenen ýagtylyk çeşmesiniň aşagynda daşlar ýarysy beden reňkini ýagtylyga, galan ýarysy süýtli ak görünýär. Onuň ýalpyldysy, ýalpyldawuk ýag üçin aýnadyr, aýdyň bolýar.
Hrizolit pişigiň gözüne baha bermek reňk, ýagtylyk, agram we kämillik ýaly faktorlara esaslanýar. Qualityokary hilli hrizolit pişigiň gözi, göz gamaýjy inçe we dar, araçäkleri bolmaly; Gözler janly yşyk görkezip, çeýe we açyk bolmaly; Pişigiň gözüniň reňki fon bilen düýpgöter tapawutlanmalydyr; Pişigiň göz çyzygy bolsa arkanyň merkezinde bolmaly.
Pişigiň gözi köplenç Şri-Lankanyň ýerleşdiriji magdanlarynda öndürilýär we Braziliýa we Russiýa ýaly ýurtlarda hem bolýar, ýöne bu seýrekdir.
Kwars pişiginiň gözi
Kwars pişiginiň gözi, pişigiň göz täsiri bilen kwarsdyr. Köp sanly iňňe meňzeş goşundylary ýa-da inçe turbalary öz içine alýan kwars, egri daşa öwrülende pişigiň gözüne täsir eder. Kwars pişiginiň gözüniň ýeňil zolagy, adatça hrizoberin pişiginiň gözüniň ýeňil zolagy ýaly arassa we düşnükli däl, şonuň üçin adatça halka, monjuk we uly däne ululyklary senetçilik önümleri üçin ulanylýar.
Kwars pişiginiň gözleri reňklere baý, akdan çal goňur, sary-ýaşyl, gara ýa-da açyk zeýtun reňkine çenli bolýar, umumy reňk çal reňkli, pişigiň göz çyzygy, taýýar önüm üçin reňkli reňk. Kwars pişiginiň gözleriniň refraktiw görkezijisi we dykyzlygy hrizoberyl pişigiň gözlerinden has pesdir, şonuň üçin bedeniň üstündäki kirpik has az görünýär we agramy az bolýar. Esasy önümçilik ugurlary Hindistan, Şri-Lanka, ABŞ, Meksika, Awstraliýa we ş.m.
Sililen pişigiň gözleri
Sillimanit esasan ýokary alýuminiý refrakter materiallary we kislota çydamly materiallary öndürmekde ulanylýar, owadan reňk gymmat bahaly çig mal hökmünde ulanylyp bilner, ýekeje kristal köp taraply daşlara ýerleşdirilip bilner, içerki bazar sillimanit pişiginiň gözi seýrek däl.
Sillimanit pişiginiň gözi pişiklerde köp duş gelýär we esasy daş derejesi sillimanit pişigiň gözüne täsir edýär. Rutile, spinel we biotitiň goşulmagyny mikroskop astynda sillimanitde görmek bolýar. Bu süýümli goşulmalar paralel tertipde düzülip, pişigiň göz täsirini döredýär. Sillimanit pişigiň gözleri adatça çal ýaşyl, goňur, çal we ş.m. açyk, aç-açan bolýar, seýrek bolýar. Süýümli gurluşlar ýa-da süýümli goşulmalar ulalanda görünýär we göz gabagy ýaýraýar we çeýe bolýar. Polýarizator dört sany açyk we dört sany garaňky ýa-da polýarlaşdyrylan ýagtylygyň ýygyndysyny görkezip biler. Sillimanit pişiginiň gözüniň pes refraktiw görkezijisi we otnositel dykyzlygy bar. Esasan Hindistanda we Şri-Lankada öndürilýär.
Turmalin pişigiň gözi
Iňlis dilinde “Tourmaline” ady gadymy sinhal sözüniň “Turmali” sözünden gelip çykyp, “garyşyk daş” manysyny berýär. Turmalin reňkde owadan, reňkine baý, gurluşy gaty we dünýä tarapyndan gowy görülýär.
Pişigiň gözi turmaliniň bir görnüşidir. Turmalin egrilen daşlara ýerleşdirilen köp sanly parallel süýümli we turba goşulmalaryny öz içine alanda, pişigiň göz täsiri görkezilip bilner. Adaty turmalin pişigiň gözleri ýaşyl, birneme gök, gyzyl we ş.m. Turmalin pişigiň göz önümçiligi birneme az, ýygnamak bahasy hem has ýokary. Braziliýa turmalin pişiginiň gözüni öndürmek bilen meşhurdyr.
Zümrüd pişigiň gözleri
Zümrüd, üstünlik we söýgini kepillendirýän "ýaşyl daşlaryň şasy" hökmünde dünýä belli bolan beriliň möhüm we gymmatly görnüşidir.
Bazardaky zümrüd pişik gözleriniň sany gaty az, seýrek duş gelýän diýip häsiýetlendirip bolar, has gowy hilli zümrüd pişik gözleriniň bahasy köplenç şol bir zümrüdiň bahasyndan has ýokarydyr. Zümrüd pişigiň gözleri Kolumbiýada, Braziliýada we Zambiýada duş gelýär.
Iş wagty: 30-2024-nji maý